Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  HITY GOFINU

HITY GOFINU

A
A
A
poleć artykuł  
drukuj artykuł
Urlopy rodzicielskie na nowych warunkach
Gazeta Podatkowa nr 87 (1232) z dnia 29.10.2015

Od 2 stycznia 2016 r. pracodawców czeka prawdziwa rewolucja w udzielaniu pracownikom urlopów związanych z rodzicielstwem. Nowelizacja Kodeksu pracy w tym zakresie, generalnie wchodząca w życie od wskazanej daty, zmienia nie tylko dotychczasowe zasady korzystania z urlopów z tytułu rodzicielstwa, ale wprowadza też zupełnie nowe rozwiązania prawne. W ślad za zmianami przepisów Kodeksu pracy idą też przepisy wykonawcze. Po raz pierwszy procedurę wnioskowania o poszczególne urlopy dla pracowników-rodziców określono w rozporządzeniu do znowelizowanych przepisów, przygotowanym przez resort pracy. Obecnie znajduje się na etapie prac legislacyjnych.

Nowa lista urlopów rodzicielskich

Na aktualnie obowiązujące urlopy pracownicze z tytułu rodzicielstwa składają się: podstawowy i dodatkowy urlop macierzyński/na prawach urlopu macierzyńskiego, urlop rodzicielski, urlop ojcowski i urlop wychowawczy. Po zmianie przepisów, które wprowadza nowela Kodeksu pracy z 24 lipca 2015 r., z dotychczasowego katalogu urlopów rodzicielskich zniknie dodatkowy urlop macierzyński/na prawach urlopu macierzyńskiego. Wymiary urlopu macierzyńskiego/na prawach urlopu macierzyńskiego, określone w art. 180 § 1 K.p. i art. 183 § 1 K.p. pozostaną przy tym na dotychczasowym poziomie. Tak jak obecnie pracownica będzie mogła wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przed porodem. Natomiast w związku z likwidacją dodatkowego urlopu macierzyńskiego, ulegnie wydłużeniu urlop rodzicielski. Jego nowe wymiary to:

  • 32 tygodnie - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie/przyjęcia jednego dziecka,
     
  • 34 tygodnie - w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie/jednoczesnego przyjęcia więcej niż jednego dziecka.

Jeżeli urlop rodzicielski będzie wykorzystywany przez rodzica adopcyjnego, to, oprócz dwóch wyżej wskazanych wymiarów, będzie on udzielany także w wymiarze 29 tygodni - w razie przyjęcia dziecka w wieku do 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do ukończenia 10. roku życia.

Urlop macierzyński na zmienionych zasadach

Pracownica korzystająca z urlopu macierzyńskiego ma prawo do rezygnacji z tego urlopu na rzecz drugiego rodzica, po wykorzystaniu określonej części tego urlopu. Z możliwości tej będzie mogła skorzystać również po zmianie przepisów, jednak na zmodyfikowanych zasadach. W porównaniu do aktualnie obowiązujących regulacji rozszerzeniu ulegnie zakres osób, na rzecz których pracownica może zrezygnować z urlopu rodzicielskiego. Aktualnie takie przeniesienie prawa do urlopu możliwe jest wyłącznie między rodzicami zatrudnionymi w ramach stosunku pracy.

Od 2 stycznia 2016 r. ojcowie, którzy nie posiadają statusu pracownika, ale są ubezpieczeni z innego tytułu (patrz słowniczek pojęć ustawowych), również będą mogli przejąć uprawnienia związane z urlopem macierzyńskim od matki dziecka. Co więcej, takie prawo w określonych sytuacjach będzie przysługiwało także innym niż ojciec pracownikom (ubezpieczonym), członkom najbliższej rodziny. W takim przypadku ubezpieczony-ojciec lub ubezpieczony inny członek najbliższej rodziny w sensie ścisłym, przejmie nie tyle urlop macierzyński (ponieważ jako osoba nieposiadająca statusu pracownika nie ma do niego prawa), co prawo do pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego pozostałego do wykorzystania po rezygnacji z niego przez pracownicę - matkę dziecka.

Po zmianie przepisów nieposiadanie przez matkę dziecka statusu pracownicy z uwagi na ubezpieczenie z innego tytułu nie będzie już przeszkodą do nabycia uprawnień rodzicielskich przez ojca dziecka. Ubezpieczona - matka dziecka będzie bowiem mogła zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego na rzecz pracownika - ojca wychowującego dziecko lub, w określonych sytuacjach, również na rzecz pracownika - innego członka najbliższej rodziny. Nabędą oni wtedy prawo do urlopu macierzyńskiego za okres zasiłku macierzyńskiego, który pozostał do wykorzystania po rezygnacji z niego przez ubezpieczoną - matkę dziecka. Szczegółowe zasady rezygnacji z urlopu macierzyńskiego na rzecz ojca dziecka lub innego członka najbliższej rodziny przedstawia tabela nr 1.


Wniosek w sprawie rezygnacji z urlopu macierzyńskiego składa się nie później niż na 7 dni przed przystąpieniem do pracy.


Pracownik - ojciec dziecka lub pracownik - inny członek najbliższej rodziny, który ma przejąć urlop macierzyński po rezygnacji z niego przez matkę dziecka, składa wniosek w sprawie udzielenia mu tego urlopu na co najmniej 14 dni przed jego planowanym rozpoczęciem. Do wniosków w sprawie rezygnacji i w sprawie udzielenia urlopu należy dołączyć dokumenty wskazane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (aktualnie w fazie prac legislacyjnych).

Tabela nr 1
Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego
Po wykorzystaniu 14 tygodni urlopu Po wykorzystaniu 8 tygodni urlopu
Pracownica po wykorzystaniu 14 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie może zrezygnować z pozostałej części tego urlopu, pod warunkiem, że:
- pozostałą część urlopu wykorzysta pracownik - ociec wychowujący dziecko,
- przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony - ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.
Ubezpieczona - matka dziecka może zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego po wykorzystaniu przez nią tego zasiłku za okres co najmniej 14 tygodni po porodzie. W takim przypadku pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu rezygnacji przez ubezpieczoną - matkę dziecka z pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Pracownica legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji po wykorzystaniu 8 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie może zrezygnować z pozostałej części tego urlopu, pod warunkiem, że:
- pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik - ojciec wychowujący dziecko albo pracownik - inny członek najbliższej rodziny,
- przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony - ojciec dziecka albo ubezpieczony - inny członek najbliższej rodziny, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.
Ubezpieczona - matka dziecka legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, może zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego po wykorzystaniu przez nią tego zasiłku za okres co najmniej 8 tygodni po porodzie. W takim przypadku pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko albo pracownikowi - innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu rezygnacji przez ubezpieczoną - matkę dziecka z pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Pobyt w szpitalu przerywa urlop

Przejęcie urlopu macierzyńskiego przez drugiego rodzica lub opiekuna w wyniku rezygnacji z niego przez matkę dziecka, to podstawowy wariant podziału urlopu macierzyńskiego. Prawo do jego wykorzystania może jednak zostać przeniesione również w wyniku wystąpienia innych sytuacji. Tak jak w aktualnym stanie prawnym Kodeks przewiduje przerwanie urlopu macierzyńskiego w razie pobytu matki w szpitalu. W porównaniu do obecnej regulacji nowe przepisy są jednak bardziej rozbudowane. Zgodnie z art. 180 § 10 w brzmieniu nadanym nowelizacją, w przypadku pobytu pracownicy - matki dziecka w szpitalu lub innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego całodobową i stacjonarną działalność leczniczą, urlop macierzyński ulega przerwaniu na czas, w którym matka z powodu swojej hospitalizacji nie może osobiście opiekować się dzieckiem. Przerwanie urlopu w tej sytuacji jest jednak dopuszczalne, jeżeli:

  • pracownica po porodzie wykorzystała co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego,
     
  • na czas pobytu pracownicy - matki dziecka w szpitalu urlop macierzyński przejmie pracownik - ojciec wychowujący dziecko lub pracownik - inny członek najbliższej rodziny bądź osobistą opiekę nad dzieckiem przejmie ubezpieczony - ojciec dziecka lub ubezpieczony - inny członek najbliższej rodziny, którzy w tym celu przerwali działalność zarobkową.

Nowe przepisy przewidują przerwanie urlopu macierzyńskiego również w sytuacji, gdy w szpitalu znajdzie się ubezpieczona - matka dziecka (a więc nie pracownica). Wówczas pracownik - ojciec wychowujący dziecko lub pracownik - inny członek najbliższej rodziny ma prawo skorzystać z urlopu rodzicielskiego w okresie hospitalizacji matki dziecka. Z przepisów nie wynika jednak, aby przejęcie opieki nad dzieckiem przez drugiego rodzica (opiekuna) było w tym przypadku koniecznym warunkiem przerwania urlopu. Niezbędne jest natomiast pobieranie przez ubezpieczoną - matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego przez co najmniej 8 tygodni po porodzie.

Opieka po porzuceniu dziecka lub śmierci matki

Inną przesłanką przejęcia prawa do urlopu macierzyńskiego (lub pobierania zasiłku macierzyńskiego) jest zgon pracownicy - matki dziecka lub ubezpieczonej - matki dziecka, w okresie urlopu macierzyńskiego lub pobierania zasiłku macierzyńskiego. W takim przypadku pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko lub pracownikowi - innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje urlop macierzyński przypadający po dniu zgonu matki dziecka. Nowe przepisy odnoszą się też do sytuacji porzucenia dziecka przez matkę-pracownicę lub ubezpieczoną w okresie urlopu macierzyńskiego (pobierania zasiłku). Pracownik - ojciec wychowujący dziecko lub pracownik - inny członek najbliższej rodziny ma wówczas prawo do urlopu macierzyńskiego przypadającego po porzuceniu dziecka.

Jeżeli matka dziecka, która nie jest objęta ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, przewidzianym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych albo nieposiadająca tytułu do takiego ubezpieczenia:

  • umrze,
     
  • porzuci dziecko,
     
  • nie będzie miała możności sprawowania nad dzieckiem osobistej opieki z powodu niezdolności do samodzielnej egzystencji (potwierdzonej orzeczeniem o takiej niezdolności),

pracownik - ojciec wychowujący dziecko lub pracownik - inny członek najbliższej rodziny będzie miał prawo do urlopu macierzyńskiego przypadającego po dniu zgonu matki dziecka, porzucenia przez nią dziecka lub powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji.


Przejęcie opieki po porzuceniu dziecka przez matkę-pracownicę lub ubezpieczoną jest możliwe, jeżeli po porodzie wykorzystała ona co najmniej 8 tygodni urlopu (zasiłku) macierzyńskiego.


Pracownica - matka dziecka w razie jego porzucenia lub umieszczenia dziecka na podstawie orzeczenia sądu w pieczy zastępczej, w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym albo zakładzie rehabilitacji leczniczej straci prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającego po dniu porzucenia lub oddania dziecka. Niemniej po porodzie będzie jej przysługiwało 8 tygodni urlopu. Powyższa regulacja, przewidziana w znowelizowanym art. 182 K.p. wejdzie w życie 1 marca 2016 r.

Dłużej na urlopie rodzicielskim

Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego/na prawach urlopu macierzyńskiego albo po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający urlopowi macierzyńskiemu pracownik może skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Wymiary urlopu rodzicielskiego, jak już wcześniej wspomniano, zostały przedłużone. Wniosek o udzielenie wspomnianego urlopu trzeba będzie składać w terminie nie krótszym niż 21 dni przed jego planowanym rozpoczęciem. Treść wniosku oraz dokumenty, które należy do niego dołączyć, określi rozporządzenie MPiPS (projekt dostępny na stronie www.mpips.gov.pl).

Urlop w nowych wymiarach (32 lub 34 tygodnie) przysługuje łącznie obojgu rodzicom, którzy mogą z niego korzystać jednocześnie. W takim przypadku łączny wymiar urlopu rodzicielskiego nie może przekroczyć ustawowych wymiarów. Zasada ta obowiązuje również w przypadku, gdy jeden rodzic korzysta z urlopu rodzicielskiego (z uwagi na swój status pracownika), a drugi pobiera w tym czasie zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego. Łączny wymiar urlopu i zasiłku nie może wówczas przekroczyć wymiaru urlopu rodzicielskiego (art. 1821a K.p. w znowelizowanym brzmieniu).

Urlop rodzicielski będzie można wykorzystać jednorazowo lub maksymalnie w 4 częściach, przypadających bezpośrednio jedna po drugiej, z wyjątkiem jednej części w wymiarze 16 tygodni urlopu, która może być wykorzystana aż do upływu roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat (nowy art. 1821b K.p.) Ta "luźna" część urlopu rodzicielskiego pomniejszy liczbę części, na które można podzielić urlop wychowawczy. Minimalny wymiar części urlopu rodzicielskiego to 8 tygodni z wyjątkiem:

  • pierwszej części urlopu - która przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie nie może być krótsza niż 6 tygodni, a w razie przyjęcia na wychowanie dziecka w wieku do 7. roku życia (lub do 10. roku życia w przypadku odroczenia obowiązku szkolnego dziecka) nie krótsza niż 3 tygodnie,
     
  • sytuacji, gdy pozostała do wykorzystania część urlopu jest krótsza niż 8 tygodni.

Liczbę części urlopu ustala się w oparciu o liczbę złożonych wniosków o udzielenie urlopu, w co wchodzą również wnioski o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego, złożone przez rodzica, który jest ubezpieczony z innego tytułu niż stosunek pracy.

Pracownik może zrezygnować z urlopu rodzicielskiego (składając odpowiedni wniosek w tej sprawie) w każdym czasie, jednak za zgodą pracodawcy. Jednostronną rezygnację z tego urlopu, niewymagającą akceptacji pracodawcy przewidziano jedynie w przypadku urlopu rodzicielskiego udzielanego z góry.


Między urlopem macierzyńskim a rodzicielskim nie może wystąpić ani jeden dzień przerwy, nawet jeżeli miałby to być dzień wolny od pracy.

Praca na urlopie zwiększy wymiar

Po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu pracy z 24 lipca 2015 r. pracownik, tak jak dotychczas, będzie mógł łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z pracą zawodową. Obecnie podjęcie pracy w trakcie takiego urlopu nie zmienia jego wymiaru. Od 2 stycznia 2016 r. ten stan prawny ulegnie zasadniczej zmianie. Tak jak obecnie, praca w trakcie urlopu rodzicielskiego będzie mogła być wykonywana w wymiarze do połowy etatu. Jednak jeżeli pracownik podejmie taką pracę, wymiar urlopu rodzicielskiego ulegnie wydłużeniu (nowy art. 1821d K.p.).

Wymiar części, o którą urlop zostanie wydłużony (co nastąpi z mocy prawa, bez konieczności składania wniosków w tej sprawie) będzie odpowiadał iloczynowi tygodni, przez które pracownik zamierza łączyć pracę z urlopem i wymiaru etatu, w jakim ta praca zostanie podjęta (przykład 1). Owe przedłużenie urlopu rodzicielskiego może być powiązane tylko z tą częścią urlopu rodzicielskiego, w czasie której pracownik świadczy pracę (o ile urlop będzie wykorzystywany w częściach). W przypadku gdy wymiar części przedłużającej urlop rodzicielski nie będzie odpowiadał wielokrotności tygodnia, będzie ona udzielana w dniach, przy czym niepełny dzień zostanie pominięty.

Pracownik ma prawo do łączenia pracy z urlopem rodzicielskim nie tylko w zakresie jego "podstawowego" wymiaru. Może pracować również w czasie części przedłużającej urlop. W takiej sytuacji wymiar tej części (ustalonej zgodnie z zasadami przedstawionymi powyżej), podlega ponownemu przeliczeniu. Mianowicie w razie podjęcia pracy w trakcie części przedłużającej, jej wymiar ustalany jest poprzez podzielenie "wyjściowego" wymiaru tej części (obliczonej jako iloczyn tygodni, w których pracownik łączy pracę z urlopem w jego podstawowym zakresie i wymiaru tej pracy) przez różnicę liczby 1 i wymiaru etatu, w ramach którego pracownik zamierza pracować w czasie przedłużenia urlopu. Należy zaznaczyć, że w takiej sytuacji nie występują dwa przedłużenia - pierwsze z tytułu pracy na urlopie rodzicielskim w podstawowym zakresie i drugie, z uwagi na pracę w czasie części przedłużającej - ale jedno przedłużenie urlopu rodzicielskiego, obliczane dwuetapowo (przykład 2).

Sposób wykorzystania przez pracownika urlopu rodzicielskiego, w tym części powstałej w wyniku jego przedłużenia, powinien wynikać z treści wniosku w sprawie świadczenia pracy w czasie wspomnianego urlopu. Pracownik wskazuje w nim, czy i w jakim zakresie zamierza łączyć pracę z urlopem, co będzie decydowało o sposobie wyliczenia części przedłużającej. Termin na złożenie wniosku o podjęcie pracy w trakcie urlopu rodzicielskiego został ustalony na 21 dni przed rozpoczęciem pracy. Treść wniosku oraz dokumenty, jakie należy do niego dołączyć, określi wspomniane już rozporządzenie resortu pracy.


Urlop rodzicielski razem z przedłużeniem nie będzie mógł przekroczyć 64 tygodni przy pojedynczym porodzie i 68 przy porodzie mnogim.

Dwa urlopy udzielone z góry

Zgodnie ze znowelizowanym art. 1791 K.p. pracownica, nie później niż 21 dni po porodzie (aktualnie do 14 dni po porodzie), będzie mogła złożyć wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Urlop udzielony w tym trybie pracownica może dzielić z pracownikiem- ojcem dziecka lub ubezpieczonym - ojcem wychowującym dziecko (w tym przypadku dochodzi do podzielenia się pobieraniem zasiłku macierzyńskiego, a nie urlopem) - zgodnie z zasadami przewidującymi podział urlopu rodzicielskiego na maksymalnie 4 części przypadające bezpośrednio po sobie i trwające co do zasady nie krócej niż 8 tygodni.

Powyższa regulacja znajduje odpowiednie zastosowanie do pracownika - ojca wychowującego dziecko w przypadku, gdy matka dziecka jest ubezpieczona (nie ma statusu pracownika) i złożyła wniosek o wypłacenie jej zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający urlopowi macierzyńskiemu i rodzicielskiemu w pełnym wymiarze.

W razie złożenia wniosku o udzielenie łącznie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego pracownica może jednostronnie, bez zgody pracodawcy, zrezygnować z tego urlopu w całości albo w części, składając wniosek w tej sprawie. Termin na złożenie wniosku to 21 dni przed przystąpieniem do pracy. W takiej sytuacji pracownik - ojciec dziecka może zawnioskować o udzielenie urlopu w całości lub w części, w analogicznym terminie jak przy rezygnacji z urlopu przez pracownicę.

Zmiany w urlopie ojcowskim

Obecnie urlop ojcowski można wykorzystać do ukończenia 12. miesiąca życia dziecka lub do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o przysposobieniu dziecka (w tym przypadku nie dłużej niż do 7. roku życia dziecka lub 10. roku życia w razie odroczenia obowiązku szkolnego). Od 2 stycznia 2016 r. termin ten zostanie przedłużony do ukończenia przez dziecko 24. miesiąca życia (lub odpowiednio do upływu 24 miesięcy od adoptowania dziecka). Nowością jest również możliwość podziału urlopu ojcowskiego na dwie części, trwające co najmniej 1 tydzień.

Dłuższy termin na udzielenie wychowawczego

Nowelizacja przepisów nie ominęła również urlopów wychowawczych. Z najważniejszych zmian można wymienić wydłużenie okresu, w którym będzie można skorzystać z tego urlopu. Datą graniczną udzielenia urlopu (w przypadku urlopu na pełnosprawne dziecko) będzie koniec roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Od 2 stycznia 2016 r. oboje rodzice i opiekunowie będą mogli przebywać na omawianym urlopie przez cały jego okres. W takim przypadku wymiar urlopu (który nie ulegnie zmianom) nie może jednak zostać przekroczony.

Nowe przepisy wprowadzają też ważną dla pracowników zasadę, że ochrona przed rozwiązaniem umowy o pracę przez pracodawcę zaczyna się wprawdzie, tak jak dotychczas, od dnia złożenia wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego, jednak nie wcześniej niż na 21 dni przed rozpoczęciem tego urlopu.

Słowniczek pojęć ustawowych
» ubezpieczona - matka dziecka i ubezpieczony - ojciec dziecka to: matka/ojciec dziecka niebędąca/niebędący pracownicą/pracownikiem, objęta/objęty ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.),
» pracownik - inny członek najbliższej rodziny i ubezpieczony - inny członek najbliższej rodziny to: pracownik lub ubezpieczony, inny niż ojciec dziecka członek najbliższej rodziny, o którym mowa w art. 29 ust. 5 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159 ze zm.).

Uwaga. Przepis art. 29 ust. 5 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nie definiuje pojęcia najbliższego członka rodziny innego niż ojciec dziecka. Wobec braku jednoznacznej regulacji w tym zakresie wydaje się dopuszczalne odpowiednie posiłkowanie się przepisami ubezpieczeniowymi dotyczącymi przyznawania zasiłku opiekuńczego. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa za członka rodziny (obok dziecka do lat 14) uważa się też małżonka, rodziców, rodzica dziecka, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat - jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.


Tabela nr 2
Rodzaj urlopu Przepisy przejściowe

Dodatkowy urlop macierzyński/na prawach dodatkowego urlopu macierzyńskiego

Pracownik, który w dniu 2 stycznia 2016 r. będzie korzystał z dodatkowego urlopu macierzyńskiego/na prawach dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub jego części, ma prawo do tego urlopu lub jego części na zasadach dotychczasowych.


Po ukończeniu urlopu macierzyńskiego na dotychczasowych zasadach pracownik może skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze odpowiadającym różnicy między nowym wymiarem urlopu rodzicielskiego a wymiarem udzielonego mu dodatkowego urlopu macierzyńskiego/na prawach dodatkowego urlopu macierzyńskiego.


Pracownik po wykorzystaniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego/na prawach dodatkowego urlopu macierzyńskiego na dotychczasowych zasadach, składa wniosek o urlop rodzicielski (jeżeli zamierza z niego skorzystać) najpóźniej do dnia zakończenia udzielonego wcześniej urlopu.

Urlop rodzicielski

Pracownik korzystający w dniu 2 stycznia 2016 r. z urlopu rodzicielskiego lub jego części może złożyć wniosek o łączenie korzystania z tego urlopu z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który go udzielił, w terminie przewidzianym dla złożenia wniosku w sprawie łączenia pracy z dodatkowym urlopem macierzyńskim (tj. co najmniej na 14 dni przed planowanym rozpoczęciem pracy).


Pracownik korzystający w dniu 2 stycznia 2016 r. z części urlopu rodzicielskiego może złożyć wniosek o kolejną część tego urlopu w terminie wynikającym z przepisów dotychczasowych, tj. co najmniej na 14 dni przed rozpoczęciem tej części urlopu.


Przykład 1

Pracownik korzystający z urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (32 tygodnie - przyjmujemy urodzenie jednego dziecka przy jednym porodzie) składa wniosek o łączenie korzystania z tego urlopu z pracą w wymiarze 1/2 etatu przez okres 16 tygodni. Urlop rodzicielski zostanie w związku z tym przedłużony o 8 tygodni, zgodnie z wyliczeniem:

16 tygodni × 1/2 etatu = 8 tygodni.

Zakładając, że pracownik w sytuacji faktycznej, o której mowa powyżej, złoży wniosek o podjęcie pracy w trakcie urlopu rodzicielskiego np. w wymiarze 1/4 etatu, urlop ten przedłuży się o 4 tygodnie, tj. 16 tygodni × 1/4 etatu = 4 tygodnie.


Przykład 2

Pracownik korzystający z części urlopu rodzicielskiego w wymiarze 16 tygodni zamierza podjąć pracę w trakcie tej części urlopu w wymiarze 1/2 etatu. W czasie korzystania z części, o którą zostanie przedłużony urlop rodzicielski, również chce pracować na pół etatu. W takiej sytuacji długość części przedłużającej urlop rodzicielski należy ustalić dwuetapowo:

a) W pierwszej kolejności należy obliczyć wymiar części przedłużającej urlop zgodnie z zasadą, że odpowiada ona iloczynowi liczby tygodni, przez które pracownik chce łączyć pracę z urlopem rodzicielskim i wymiaru tej pracy:

16 tygodni × 1/2 etatu = 8 tygodni.

b) Następnie - wobec faktu, że pracownik zamierza pracować również w trakcie części przedłużającej urlop - ustalony powyżej "wyjściowy" wymiar tej części dzielimy przez różnicę liczby 1 i wymiaru czasu pracy, która ma być wykonywana w czasie części przedłużającej:

8 tygodni : (1 - 1/2 etatu) = 16 tygodni
(ostateczny wymiar części przedłużającej).

Z powyższego przykładu widać, że w przypadku, gdyby pracownik nie zamierzał pracować na części wydłużającej urlop rodzicielski, jej wymiar byłby krótszy (8 tygodni), natomiast jeżeli planuje łączyć część wydłużającą z pracą, jej wymiar będzie dłuższy (16 tygodni).

Metodyka wyliczania wymiaru części przedłużającej urlop będzie zależała od treści wniosku pracownika w sprawie wykonywania pracy na urlopie rodzicielskim, w którym powinien wskazać, czy zamierza pracować również w trakcie części przedłużającej urlop.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)

Ustawa z dnia 24.07.2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1268)

POLECAMY
 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.