HITY GOFINU |
|||||||||||||||
Ważne zmiany w upadłości likwidacyjnej
Gazeta Podatkowa nr 84 (1229) z dnia 19.10.2015
Z dniem 1 stycznia 2016 r. wchodzi w życie, z określonymi wyjątkami, ustawa Prawo restrukturyzacyjne. Na jej mocy gruntownie przebudowane zostanie szeroko rozumiane Prawo upadłościowe i naprawcze. Ustawa Prawo restrukturyzacyjne będzie regulowała postępowania restrukturyzacyjne. Poza tym w dalszym ciągu będzie obowiązywać ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze. Z tytułu tej ustawy znikną jednak słowa "i naprawcze". Nowy tytuł będzie odzwierciedlał okrojoną zawartość ustawy. Od początku 2016 r. regulować będzie ona przede wszystkim upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika z wieloma istotnymi zmianami. Wprowadzona będzie m.in. nowa instytucja w postaci przygotowanej likwidacji. Pierwszeństwo dla restrukturyzacjiUstawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. poz. 978 ze zm.) wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. z wyjątkami określonymi w jej art. 456. Na jej mocy w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze uchylone zostaną przepisy o postępowaniu naprawczym, wstępnym zgromadzeniu wierzycieli oraz upadłości z możliwością zawarcia układu. Te rozwiązania prawne zastąpią postępowania restrukturyzacyjne. Regulacje dotyczące zbiegu postępowań restrukturyzacyjnego i upadłościowego zawarte będą w art. 9a-9b ustawy Prawo upadłościowe i art. 11-13 ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Zgodnie z nimi w szczególności nie będzie można ogłosić upadłości przedsiębiorcy w okresie od otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego do jego zakończenia lub prawomocnego umorzenia. W przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego, co do zasady, w pierwszej kolejności rozpoznawany będzie wniosek restrukturyzacyjny. Poza tym od 1 stycznia 2016 r. licencję syndyka zastąpi licencja doradcy restrukturyzacyjnego. Licencja ta uprawniać będzie do wykonywania czynności m.in. syndyka na podstawie ustawy Prawo upadłościowe oraz nadzorcy i zarządcy na podstawie ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Dlatego też w postępowaniu upadłościowym w dalszym ciągu będzie występował syndyk (zmieni się nazwa jego licencji). Wniosek o ogłoszenie upadłościNie ulegnie zmianie zasada, że upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Jednakże w istotny sposób zmodyfikowana zostanie definicja niewypłacalności. Zagadnienie to szerzej było omawiane w GP nr 51 z 2015 r., na str. 17. Ponadto wydłużony do 30 dni zostanie termin na zgłoszenie w sądzie wniosku o ogłoszenie upadłości. Termin ten tak jak obecnie liczony będzie od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, tj. od momentu wystąpienia niewypłacalności dłużnika. Nowe przepisy sprecyzują m.in., że uprawnionym do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest dłużnik lub każdy z wierzycieli osobistych. Wyłączona zostanie możliwość złożenia wniosku przez wierzyciela wyłącznie rzeczowego. Od 1 stycznia 2016 r. nowe brzmienie art. 21 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe (dalej jako ustawa) przesądzać będzie, że prokurent nie jest podmiotem zobowiązanym do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Brak jego uprawnienia do złożenia takiego wniosku wynikać będzie z nowego brzmienia art. 20 ust. 2 pkt 2 tej ustawy. Odpowiedzialność za szkodęPodmioty zobowiązane do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (tj. te wymienione w art. 21 ust. 1-2 ustawy) muszą liczyć się z konsekwencjami zaniedbania tej powinności, w szczególności odpowiedzialnością odszkodowawczą. Na mocy obecnego brzmienia art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego i naprawczego osoby zobowiązane do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie. Zasady tej odpowiedzialności ulegną zmianie od 1 stycznia 2016 r. Według nowego brzmienia art. 21 ust. 3 ustawy, osoby te będą ponosić odpowiedzialność, chyba że nie ponoszą winy. Tym samym ciężar wykazania braku winy w nieterminowym złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości będzie spoczywał na osobie obowiązanej do złożenia wniosku. Dodatkowo osoby te będą mogły uwolnić się od odpowiedzialności, w szczególności, jeżeli wykażą, że w terminie otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu. Osoby te nie będą ponosić odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w czasie, gdy prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa, na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości powstał w czasie prowadzenia egzekucji. Wprowadzone zostanie także domniemanie, że szkoda wierzyciela niewypłacalnego dłużnika obejmuje wysokość niezaspokojonej wierzytelności tego wierzyciela wobec dłużnika. Układ w upadłościNowe przepisy wyeliminują możliwość ogłaszania upadłości z możliwością zawarcia układu. Wprowadzone zostaną natomiast regulacje umożliwiające przyjęcie w postępowaniu upadłościowym układu z wierzycielami. Stosownie do treści art. 266a ust. 2 ustawy propozycje układowe będą mogli zgłosić: upadły, wierzyciel oraz syndyk. Podmioty te będą mogły wraz z propozycjami złożyć wniosek o całkowite lub częściowe wstrzymanie likwidacji masy upadłości do czasu zatwierdzenia układu (zob. art. 266b ust. 2-6 ustawy). Sędzia-komisarz będzie decydował o zwołaniu zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem, jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że układ zostanie przyjęty przez wierzycieli i wykonany. Natomiast jeżeli wniosek będzie popierany przez wierzyciela lub wierzycieli posiadających łącznie co najmniej 50% sumy wierzytelności przysługujących wierzycielom uprawnionym do głosowania nad układem, wówczas sędzia-komisarz będzie zobowiązany do zwołania zgromadzenia wierzycieli. Będzie ono zwoływane po zatwierdzeniu listy wierzytelności. W przypadku częściowego jej zatwierdzenia, zgromadzenie wierzycieli będzie zwoływane, jeżeli suma wierzytelności objętych sprzeciwami nie przekroczy 15% sumy wierzytelności objętych układem. Po prawomocnym zatwierdzeniu układu sąd będzie wydawał postanowienie o zakończeniu postępowania. W zakresie nieuregulowanym do układu zawartego w postępowaniu upadłościowym i jego skutków stosować trzeba będzie odpowiednio przepisy Prawa restrukturyzacyjnego. Przy czym czynności zastrzeżone dla nadzorcy sądowego lub zarządcy wykonywać będzie syndyk. Szereg zmian, a rejestr dopiero od 2018 r.Ustawa Prawo restrukturyzacyjne wprowadzi także szereg innych zmian do postępowania upadłościowego. Wskazać warto, że obowiązywać będą nowe zasady zgłaszania wierzytelności. Obowiązywać będzie krótszy termin na zgłoszenie wierzytelności. Obecnie sąd wydając postanowienie o ogłoszeniu upadłości m.in. wzywa wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż miesiąc i nie dłuższym niż trzy miesiące. Wynika tak z art. 51 ust. 1 pkt 4 Prawa upadłościowego i naprawczego. Od 1 stycznia 2016 r. termin ten zostanie ograniczony do trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze. Chodzi tu o Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości. Przy tym ma on ruszyć dopiero od 1 stycznia 2018 r. Zgodnie zaś z art. 455 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego, do dnia utworzenia Rejestru obwieszczeń, o których mowa w ustawie, dokonuje się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Przesunięcie w czasie utworzenia Rejestru połączone jest także z tym, że do tego czasu obowiązywać będzie papierowy obieg dokumentów. Skrócenie terminu na zgłoszenie wierzytelności ma przyspieszyć postępowanie. Ułatwienia w zgłaszaniu wierzytelnościWprowadzone mają być także zmiany ułatwiające wierzycielom zgłaszanie ich wierzytelności. Od nowego roku ma obowiązywać wzór pisemnego zgłoszenia wierzytelności. Wzór ma określić w rozporządzeniu Minister Sprawiedliwości. Korzystanie ze wzoru ma ograniczyć braki formalne zgłoszeń wierzytelności. Dodatkowo od nowego roku nie będzie obowiązywał wymóg dołączenia do zgłoszenia wierzytelności dowodów uzasadniających zgłoszenie, wystarczy je w nim wskazać. Obowiązkiem syndyka będzie sprawdzenie, czy zgłoszona wierzytelność znajduje potwierdzenie w księgach rachunkowych lub innych dokumentach upadłego albo we wpisach w księdze wieczystej lub rejestrach, oraz wezwanie upadłego do złożenia w zakreślonym terminie oświadczenia, czy wierzytelność uznaje. Dopiero w razie braku potwierdzenia wierzytelności w powyższy sposób syndyk będzie wzywał wierzyciela do dostarczenia dokumentów wskazanych w zgłoszeniu na zasadach określonych w art. 243 ust. 2-3 ustawy Prawo upadłościowe.
Podstawa prawna Ustawa z dnia 23.02.2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2015 r. poz. 233) |
|