HITY GOFINU

Każdy pracodawca, który zatrudnia co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, zobowiązany jest do wnoszenia wpłat na konto Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zwolnienie z tego obowiązku przysługuje w sytuacji, gdy przy takim stanie zatrudnienia co najmniej 6% załogi stanowią osoby niepełnosprawne. Jednakże istnieją sytuacje, gdy pracodawca ma możliwość obniżenia wnoszonej wpłaty. Ponadto obecnie w zakresie tych opłat prowadzone są prace nad nowelizacją przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Możliwe zwolnienia z wpłaty

Dla publicznych i niepublicznych uczelni, wyższych szkół zawodowych, publicznych i niepublicznych szkół, zakładów kształcenia nauczycieli oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych zwalniający z obowiązku wnoszenia wpłat na PFRON wynosi 2%. Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w jednostkach tych oblicza się jako sumę wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych i podwojonego wskaźnika wychowanków, uczniów, studentów lub słuchaczy będących osobami niepełnosprawnymi i uczących się lub studiujących w ramach ogólnie obowiązujących w danej jednostce regulaminów nauczania lub studiowania. Natomiast wskaźnik wychowanków, uczniów, studentów lub słuchaczy niepełnosprawnych oznacza ich udział procentowy w liczbie ogółem odpowiednio: wychowanków, uczniów, studentów lub słuchaczy, według stanu w roku ubiegłym.

Wpłat nie wnoszą pracodawcy, którzy osiągają wymagany minimum 6% wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych przy stanie zatrudnienia na poziomie 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Z obowiązku wnoszenia wpłat zwolnione są też niedziałające w celu osiągnięcia zysku:

1) domy pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej,

2) hospicja w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej,

3) publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne, których wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza osób niepełnosprawnych, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi.

Obowiązek ten nie dotyczy również pracodawców prowadzących zakłady będące w likwidacji oraz te, co do których ogłoszono upadłość.

Wyliczanie należnej kwoty

W przypadku nieosiągania wymaganego wskaźnika zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych pracodawca zobowiązany jest wnieść wpłatę.

Należna kwota wyliczana jest jako iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy pomiędzy zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.

Metody obniżania wpłat na PFRON

» Dokonywanie zakupów i obniżanie wpłat

Istnieje możliwość obniżenia należnych wpłat na PFRON w przypadku dokonania zakupu usługi, z wyłączeniem handlu, lub produkcji od pracodawcy zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych będących:

1) osobami niepełnosprawnymi zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności lub

2) osobami niewidomymi, psychicznie chorymi lub upośledzonymi umysłowo bądź osobami z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją - zaliczonymi do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności

- w wysokości co najmniej 30%.

Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych to przeciętny miesięczny udział procentowy osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu ogółem, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Aby móc skorzystać z obniżenia, nabywca musi w terminie uregulować należność za zrealizowaną produkcję czy usługę. Za datę uregulowania należności uważa się datę obciążenia rachunku bankowego nabywcy na podstawie polecenia przelewu. Niezwłocznie po uregulowaniu należności sprzedający przekazuje nabywcy informację o kwocie obniżenia. Nie ma definicji pojęcia "niezwłocznie". Przyjmuje się jednak, że termin "niezwłocznie" oznacza "bez nieuzasadnionej zwłoki". Z uwagi na fakt, iż do wyliczenia kwoty ulgi niezbędna jest informacja o przychodzie ogółem w danym miesiącu oraz wskaźniki zatrudnienia za cały miesiąc, to uregulowanie płatności za fakturę przed zakończeniem danego miesiąca spowoduje, że dopiero po jego zamknięciu znane będą wszystkie wskaźniki rzutujące na wysokość ulgi. Przepisy regulujące kwestię ulg we wpłatach na PFRON nie określają wzoru informacji o wysokości ulgi.

Należna kwota obniżenia wpłaty na Fundusz wyliczana jest przez sprzedającego jako iloczyn wskaźnika wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników sprzedającego, zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i wskaźnika udziału przychodów.

Jeżeli kwota obniżenia będzie przewyższała wartość zrealizowanej produkcji lub usługi, obniżenie wpłaty przysługuje tylko do wysokości kwoty określonej na fakturze. Natomiast w przypadku, gdy kwota obniżenia przewyższy wysokość 80% wpłaty na Fundusz, do której zobowiązany jest nabywca w danym miesiącu, wówczas różnicę należy zaliczyć na poczet obniżenia wpłat w kolejnych miesiącach. Przy czym trzeba pamiętać, że niewykorzystana kwota obniżenia wpłaty może być uwzględniana we wpłatach przez 12 miesięcy, licząc od daty uzyskania informacji o jej przysługiwaniu.

» Możliwość obniżenia 6% wskaźnika

Istnieje także możliwość obniżenia 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Będzie to miało miejsce w przypadku zatrudnienia niepełnosprawnych ze schorzeniami szczególnie utrudniającymi wykonywanie pracy. Jako takie traktować można wyłącznie:

• chorobę Parkinsona,
   
• stwardnienie rozsiane,
   
• paraplegię,
   
• tetraplegię,
   
• hemiplegię,
   
• znaczne upośledzenie widzenia (ślepotę) oraz niedowidzenie,
   
• głuchotę i głuchoniemotę,
   
• nosicielstwo wirusa HIV oraz chorobę AIDS,
   
• epilepsję,
   
• przewlekłe choroby psychiczne,
   
• upośledzenie umysłowe,
   
• miastenię,
   
• późne powikłania cukrzycy.

Zasadniczo wystąpienie któregoś ze schorzeń może zostać udokumentowane orzeczeniem bądź zaświadczeniem lekarza specjalisty.

Potwierdził to m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 718/09.

Będą zmiany

Obecnie (stan na dzień oddania Gazety do druku) na podpis Prezydenta czeka nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która przewiduje zmiany m.in. w zakresie obowiązkowych wpłat na PFRON. Jej zapisy mają wejść w życie z dniem 1 lipca 2016 r.

Rozszerzeniu ma ulec katalog podmiotów zwolnionych z obowiązku wnoszenia wpłat. Zwolnienie ma objąć również zakłady opiekuńczo-lecznicze.

Ponadto modyfikacji ma ulec sposób wyliczania kwoty ulgi oraz ograniczenia jej wysokości.

Obniżenie wpłaty ma obowiązywać tylko do 50% wpłaty na PFRON, do wniesienia której zobowiązany będzie nabywca w danym miesiącu. Przysługująca, a niewykorzystana kwota obniżenia będzie mogła być uwzględniana we wpłatach na Fundusz przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, licząc od dnia uzyskania informacji o kwocie obniżenia.

Projekt nowelizacji zawiera też regulację, zgodnie z którą w sytuacji, gdy kwota obniżenia będzie przewyższała wartość zakupionej produkcji lub usługi, obniżenie wpłaty będzie przysługiwało tylko do wysokości kwoty określonej na fakturze, o której mowa w ust. 2 pkt 1, pomniejszonej o kwotę podatku od towarów i usług, w stosunku do której zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego lub zwrotu różnicy podatku.

Kwota obniżenia, tak jak dotychczas, wyliczana będzie jako iloczyn wskaźnika wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników sprzedającego zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i wskaźnika udziału przychodów. Doprecyzowany ma zostać sposób dokonywania tego wyliczenia. Wskaźnik wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników sprzedającego zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności stanowić ma iloczyn współczynnika wynagrodzeń tych pracowników i liczby etatów odpowiadającej różnicy pomiędzy rzeczywistym zatrudnieniem wszystkich pracowników niepełnosprawnych a zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6%. Natomiast współczynnik wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników wyliczany będzie jako iloczyn najniższego wynagrodzenia pomniejszonego o należne składki na ubezpieczenia społeczne i ilorazu liczby pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz liczby pracowników niepełnosprawnych ogółem w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. Z kolei wskaźnik udziału przychodów stanowić ma iloraz przychodu ze sprzedaży własnej produkcji lub własnej usługi, z wyłączeniem handlu, odpowiednio wytworzonej lub świadczonej w danym miesiącu na rzecz nabywcy i przychodu ogółem uzyskanego w tym miesiącu ze sprzedaży własnej produkcji lub własnej usługi, z wyłączeniem handlu. Przy dokonywaniu tego wyliczenia sprzedający będzie mógł brać pod uwagę wyłącznie zatrudnienie i wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę za miesiąc, do którego zaliczono przychody, o których mowa w zdaniu poprzednim.

Dodatkowe obowiązki mają także zostać nałożone na sprzedającego. Zobowiązany on będzie do wystawienia informacji o kwocie obniżenia. Dokonać tego będzie musiał niezwłocznie po terminowym uregulowaniu zapłaty, z tym że nie później niż do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przypadał termin zapłaty za zakup. Ponadto jego obowiązkiem będzie prowadzenie ewidencji wystawionych informacji o kwotach obniżenia. Dodatkowo co miesiąc będzie musiał przekazywać dane o wystawionych informacjach.

Ponadto sprzedający ma być zobowiązany do wnoszenia wpłat na PFRON w wysokości:

1) 5% sumy kwot obniżenia wykazanych w informacjach o kwocie obniżenia, które nie zostaną ujęte w ewidencji lub w informacjach,

2) 10% kwoty obniżenia wykazanej w informacji o kwocie obniżenia w przypadku naruszenia terminu, w jakim ta informacja powinna zostać wystawiona dla nabywcy,

3) 30% kwoty obniżenia wykazanej w informacji o kwocie obniżenia, w przypadku niespełnienia warunku dotyczącego zatrudnienia u sprzedającego,

4) trzykrotności kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy prawidłowo obliczoną a zawyżoną kwotą obniżenia, nie wyższej jednak niż 30% kwoty obniżenia wykazanej w informacji, w przypadku podania niezgodnych ze stanem faktycznym danych skutkujących zawyżeniem kwoty obniżenia w tej informacji.

Wpłaty te nie będą wymagane wyłącznie w przypadku, gdy ich wysokość nie będzie przekraczała pięciokrotności kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym.