HITY GOFINU

W firmie budowlanej zawieramy umowy na czas wykonania określonej pracy obejmujący okres realizacji danej inwestycji. Ostatnią umowę tego rodzaju podpisaliśmy z kierownikiem budowy w dniu 31 lipca br. Prognozowany czas budowy wynosi 14 miesięcy. Czy w razie wejścia w życie nowelizacji przepisów kodeksowych znoszącej tego typu umowy, kontrakt z kierownikiem wygaśnie z mocy prawa?

Nie. Nowe przepisy nie będą obejmowały umów na czas wykonania określonej pracy zawartych przed ich wejściem w życie.

Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, nowelizując treść art. 25 § 1 K.p. wymienia jako dopuszczalne tylko 3 rodzaje umów o pracę. Są to umowy:

• na okres próbny,
   
• na czas nieokreślony albo
   
• na czas określony.

Oznacza to, że zmieniona kodyfikacja prawa pracy nie przewiduje już umów na czas wykonania określonej pracy.

Przypominamy, że w obecnym stanie prawnym umowy tego rodzaju zawierane są w sytuacji, gdy dokładne określenie czasu ich trwania nie jest możliwe, ponieważ z góry nie można ustalić jak długo będzie trwało wykonanie danego zadania, a strony mają powód aby nie podpisywać umowy innego rodzaju.

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2001 r. (sygn. akt II UKN 627/00, OSNP 2003/16/385): "(...) Pojęcie »określonej pracy« przy umowach na czas jej wykonania oznacza zindywidualizowane zadanie robocze mieszczące się w zakresie rodzajowo określonych czynności. Treść zadania roboczego pozostaje przedmiotem polecenia pracodawcy, choć jego wykonanie jest nie tylko celem umowy, ale pełni zarazem funkcję zdarzenia kończącego stosunek pracy, czego pracownik musi być świadomy i wyrazić na to zgodę. (...)". Innymi słowy, przydział zadania, odbywający się zazwyczaj dopiero na etapie realizacji stosunku pracy, zostaje przesunięty do fazy porozumiewania się stron, choć po uprzednim uzgodnieniu rodzaju pracy.

W praktyce takie umowy mogą być podpisywane dla realizacji prac dorywczych i sezonowych. Są odpowiednie również przy zatrudnianiu pracowników o specjalistycznych kwalifikacjach np. przy likwidacji przedsiębiorstw, w rolnictwie i budownictwie (m.in. z kierownikiem budowy). Omawiana umowa zgodnie z art. 25 § 2 K.p. może być poprzedzona umową na okres próbny, nieprzekraczający trzech miesięcy. Ponadto, nie ma do niej zastosowania przepis art. 25¹ K.p. o jej przekształceniu z mocy prawa w umowę na czas nieokreślony, gdyż jest to umowa inna rodzajowo niż umowa na czas określony. Charakterystyczny jest też sposób określenia czasu jej trwania oraz w zasadzie brak możliwości jej rozwiązania za wypowiedzeniem.

Z ogólnych zasad rozwiązywania umów o pracę określonych w art. 30 § 1 pkt 5 K.p. wynika, że umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy rozwiązuje się z dniem ukończenia pracy, dla wykonania której była zawarta. Można ją rozwiązać wcześniej za porozumieniem stron (art. 30 § 1 pkt 1 K.p.) albo, gdy okoliczności to uzasadniają:

• bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 § 1 K.p.),
   
• z przyczyn niezawinionych przez pracownika (art. 53 § 1 K.p.),
   
• z winy pracodawcy (art. 55 K.p.).

Wzory oświadczeń w sprawie rozwiązania umowy o pracę dostępne są w serwisie  www.druki.gofin.pl.

Zwracamy uwagę! Umowa zawarta na czas wykonania określonej pracy nie może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem, nawet w przypadku gdy strony zamieściły w treści umowy klauzulę o dopuszczalności jej rozwiązania w ten sposób. Aby ją rozwiązać w zwyczajnym trybie potrzebna jest zgoda obu stron.

Od powyższej reguły są wyjątki, które występują w razie upadłości lub likwidacji pracodawcy albo zwolnień grupowych. Według art. 41¹ § 2 K.p. w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, umowa o pracę zawarta na czas wykonania określonej pracy może być rozwiązana przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Podobnie, w myśl art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r. poz. 192), dalej ustawy o zwolnieniach grupowych, w razie wypowiadania pracownikom stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia umowy o pracę zawarte na czas wykonania określonej pracy mogą być rozwiązane przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

Powyższe ograniczenie roszczeń pracowniczych do odszkodowania nie dotyczy pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownika-ojca wychowującego dziecko w okresie urlopu macierzyńskiego, a także pracownika w okresie korzystania z ochrony na podstawie ustawy związkowej, których sąd może przywrócić do pracy.

Wracając do pytania wyjaśniamy, iż odpowiedzi udzielono na podstawie ustawy, której proces legislacyjny nie został jeszcze zakończony. Jak wynika z jej art. 13, do umów o pracę na czas wykonania określonej pracy, trwających w dniu wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe. Zmiany do Kodeksu pracy mają obowiązywać po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy. Aktualnie ustawa nowelizująca oczekuje na podpis Prezydenta.